Diskriminimi në punë ndaj grave të komuniteteve pakicë është një problem serioz që përfshin shumë faktorë, veçanërisht për nënat e vetme dhe ato që ndodhen në gjendje të rëndë financiare. Shkaqet e këtij diskriminimi janë të shumta dhe kërkojnë një analizë të thellë për të kuptuar se si politika dhe legjislacioni mund të ndihmojnë në adresimin e këtyre sfidave.Ky diskriminim vjen si rezultat i disa faktorëve kryesorë:
- Paragjykimet Gjinore: Stereotipet dhe paragjykimet e thella mbi rolet e gjinore ndikojnë negativisht në perceptimin e aftësive dhe potencialit të grave në tregun e punës.
- Mungesa e Mundësive për Arsimim: Aftësitë e kufizuara dhe qasja e pamjaftueshme në arsim e trajnim e bëjnë më të vështirë për gratë që të konkurojnë në tregun e punës.
- Barrierat Ekonomike: Shumë gra përballen me sfida financiare që i pengojnë ato të ndjekin mundësi të reja për karrierë dhe zhvillim profesional.
- Mungesa e Mbështetjes Familjare: Nënat e vetme shpesh nuk kanë mbështetje të mjaftueshme nga familjarët dhe shoqëria, duke e bërë të vështirë menaxhimin e përgjegjësive familjare dhe profesionale.
- Politika të Dobëta për Barazinë Gjinore: Zbatimi i dobët i ligjeve që ndalojnë diskriminimin dhe mungesa e politikave të brendshme që promovojnë barazinë gjinore kontribuojnë në krijimin e një ambienti diskriminues.
- Mungesa e Fleksibilitetit në Punë: Pamundësia për të ofruar orare fleksibile dhe mundësi pune nga distanca e bën të vështirë për nënat e vetme të balancojnë jetën profesionale dhe familjare.
- Kultura e Punës: Një kulturë pune që nuk mbështet diversitetin dhe përfshirjen kontribuon në një ambient ku gratë ndihen të diskriminuara dhe të margjinalizuara.
Kjo situatë kërkon ndërhyrje të menjëhershme nga ana e qeverisë, sektorit privat dhe shoqërisë civile për të promovuar barazinë gjinore dhe për të siguruar mundësi të barabarta për gratë në vendin e punës. Vetëm nëpërmjet një qasjeje të integruar dhe mbështetje të vazhdueshme, mund të adresohen këto sfida dhe të krijohet një ambient më mbështetës për gratë.
Statistika mbi Diskriminimin e Grave
- Pjesëmarrja në Tregun e Punës: Sipas të dhënave të Institutit Kombëtar të Statistikave të Kosovës (IKS), norma e punësimit për gratë është më e ulët se ajo për burrat. Në vitin 2023, përqindja e grave të punësuara ishte rreth 38%, krahasuar me 56% për burrat. Kjo tregon një hendek të rëndësishëm në mundësitë e punës.
- Gratë në Pozita Lidere: Sipas Raportit të Barazisë Gjinore 2022 nga Avokati i Popullit, përqindja e grave në pozita udhëheqëse në sektorin publik ishte vetëm rreth 24%. Kjo tregon se gratë janë të përfaqësuara më pak në nivele të larta të vendimmarrjes.
- Diskriminimi në Punë: Një studim nga UN Women tregon se rreth 30% e grave në Kosovë raportojnë se përjetojnë forma të ndryshme të diskriminimit në vendin e punës, përfshirë pagat e ulëta dhe mungesën e mundësive për avancim.
- Nënat e Vetme: Sipas një studimi të kryer nga organizata joqeveritare, numri i nënave të vetme në Kosovë është rritur ndjeshëm gjatë viteve të fundit, me rreth 10% të grave që janë nënat e vetme. Shumica e tyre përballen me vështirësi financiare dhe shërbime të pamjaftueshme për të mbështetur fëmijët e tyre.
- Sfidat Financiare: Sipas një raporti të Bankës Botërore, 44% e grave të punësuara në Kosovë ndihen të pasigurtë në punë dhe rreth 30% e tyre jetojnë në varfëri relativisht. Kjo ndikon drejtpërdrejt në aftësinë e tyre për të mbajtur punën dhe për të investuar në arsimimin e fëmijëve.
Këto të dhëna theksojnë nevojën për ndërhyrje të mençura dhe mbështetje për të adresuar diskriminimin dhe për të promovuar barazinë gjinore. Politikat e duhura dhe programet e mbështetjes duhet të krijojnë mundësi për gratë, veçanërisht për nënat e vetme dhe ato në gjendje të rëndë financiare, për të siguruar që ato të kenë mundësi të barabarta në tregun e punës dhe të përmirësojnë cilësinë e jetës për veten dhe fëmijët e tyre.
Një qasje e integruar që përfshin qeverinë, sektorin privat dhe shoqërinë civile është e nevojshme për të ndihmuar në arritjen e këtyre objektivave.
Punuar me 31 Gusht 2024